Wordt je dikker van het eten van vetten?

Of je dikker wordt van het eten van vetten hangt van een aantal factoren af.

De soort vetten die je consumeert
De hoeveelheid vetten die je consumeert
Je energiemetabolisme

Soort vetten

Vetten worden ingedeeld in 4 groepen. De verzadigde-, de enkelvoudig onverzadigde, de meervoudig onverzadigde en de transvetzuren. De eerste drie komen veelvuldig in de natuur voor, transvetten alleen voor in kleine hoeveelheden in zuivel en vlees.

Verzadigde vetten

Wat u in het verleden ook is verteld. Verzadigde vetten zijn niet per definitie slecht. Verzadigde vetten zijn een normaal bestanddeel in onze voeding, al miljoenen jaren lang. Deze vetten dienen voornamelijk als energiebron en bij normale consumptie geeft dit geen enkel probleem. Waar het misgaat, is als u teveel verzadigde vetten eet, of teveel in combinatie met koolhydraten. Wat het lichaam niet meteen kan verbranden, of opslaan in de glycogeen voorraden, wordt opgeslagen als lichaamsvet.

Verzadigde vetten zijn vetten die bij kamertemperatuur vast (of halfvast) zijn zoals boter, margarines en dierlijke vetten in het algemeen. Het probleem met deze vetten is dat bepaalde vetzuren waaruit ze zijn opgebouwd (voornamelijk laurinezuur, myristinezuur en palmitinezuur), door de lever worden gebruikt om cholesterol uit te produceren. Wilt u uw cholesterol binnen de perken houden, dan doet u er goed aan de consumptie van deze vetten binnen de perken te houden.

Een voordeel van verzadigde vetten is dat ze erg goed tegen verhitting kunnen en niet snel worden omgezet tot toxische metabolieten. Bekend en veel gebruikt vanwege deze reden zijn cacaoboter en kokosolie, deze verhogen ook nauwelijks het cholesterol gehalte. Deze klasse van verzadigde vetzuren bestaan voornamelijk uit korte keten vetzuren, welke door het lichaam zeer makkelijk en direct omgezet kunnen worden tot energie. Van het eten van kokosolie en cacaoboter wordt je dus niet snel dik!

Enkelvoudig onverzadigde vetten

Dit zijn vetten die rijk zijn aan oliezuur, zoals in olijfolie, avocado’s, pinda’s en amandelen. Ook wel omega-9 vetten, deze zijn goed voor gezondheid met een positief effect op hart- en vaatziekten, diabetes en zelfs kanker. Enkelvoudig onverzadigde vetzuren breken niet zo snel af bij verhitting. Let op, olijfolie uit koude persing mag alleen gebruikt worden over koude gerechten. De geraffinneerde versies kunnen wel verhit worden. Toch is het beter voor verhitting te kiezen voor verzadigde vetten of kokosolie. Deze worden het minst omgezet in schadelijke metabolieten.

Meervoudig onverzadigde vetten

Hierin kan men de omega-3 en omega-6 onderscheiden. Kenmerk van deze vetten is het voorkomen van meerdere dubbele bindingen op molecuul niveau. Dit maakt ze zeer vloeibaar. Bekende meervoudig onverzadigde olien zijn zonnebloemolie, arachide, maiskiemen en soja. Het voornaamste vetzuur is linolzuur (essentieel vetzuur). Deze vetzuren zitten al volop in onze voeding en tekorten aan linolzuur treden dus nauwelijks op. Let op, diverse onderzoeken tonen aan dat te grote consumptie van met name zonnebloemolie niet gezond is. Ook krijgen wij veel meer omega-6 binnen dan omega-3, terwijl deze verhouding voor een goede gezondheid eigenlijk net omgekeerd dient te zijn. Het is daarom aan te raden meer (vette) vis te eten, zoals makreel, zalm, haring, sardienen en ansjovis. Eet u geen of te weinig vis, dan is suppletie met omega-3 absoluut aan te raden.

Transvetten

Het overgrote deel van de transvetten die wij consumeren zijn echter door mensen gemaakt, het zit vooral in kant-en-klaar producten, margarines, koekjes, gebak en frituurproducten. Van de transvetten kan je met zekerheid zeggen dat deze schadelijk zijn voor de gezondheid op lange termijn. Onderzoeken hebben aangetoond dat het hart- en vaatproblemen kan veroorzaken het LDL cholesterol doet stijgen en het HDL cholesterol doet dalen. Ook vergroot het de kans op diabetes type 2. Vermijdt transvetten zoveel mogelijk!

Hoeveelheid vetten

Dit is een nogal voor de hand liggende factor die bepaalt of u dikker wordt van vetten eten. In de regel geldt, hoe meer verzadigde en transvetten u eet, des te meer hiervan zal opgeslagen worden als lichaamsvet. Al helemaal als dit in combinatie is met de consumptie van grote hoeveelheden koolhydraten (denk bijvoorbeeld aan een vette pizza, met dikke witte-deeg bodem). Ook croissants zijn wat dit betreft grote boosdoeners.

De onverzadigde vetten dienen meer als bouwstof voor het lichaam dan de verzadigde vetten. Met name omega-3 vetzuren zijn hiervoor gewild en zullen dan ook niet snel als lichaamsvet worden opgeslagen.

In principe hoef je niet dik te worden van het eten van vetten, maar dat hangt ook sterk af van uw energiemetabolisme.

Energiemetabolisme

Heeft u een hoge verbranding, ofwel een hoog rustmetabolisme, dan zal u veel makkelijker vetten en koolhydraten kunnen verbranden en omzetten in (lichaams)warmte. Dit is het bekende fenomeen, dat sommige mensen kunnen eten wat ze willen zonder er dik van te worden. Dit zijn de zogenaamde ectomorfen, zeer dunne mensen met een zeer hoge verbranding.

Helaas zijn er ook genoeg mensen met een lager metabolisme en die echt moeten uitkijken met wat ze eten. Nu is er voor hen goed nieuws, het is mogelijk je (rust)metabolisme te verhogen. Dit doe je door meer te bewegen, vooral interval en krachtsport zijn hierin effectief. Ook helpt het om 6 eetmomenten per dag in te lassen i.p.v. 3.

Ook bestaan er speciale strategien om uw energiemetabolisme om te zetten van suiker- naar vetverbranding. Dit betekent dat uw lichaam als eerste keus vet verbrandt, of u nu beweegt, op de bank ligt of gewoon slaapt. WIlt u meer informatie over dit programma, klik dan hier.